از وسیله تا هدف
ماکیاولی (فیلسوف ایتالیایی) در تاریخ فلسفه، نظر مشهوری دارد که میگوید: هدف، وسیله را توجیه میکند.
آری. هدف آنچنان مطلق است که هر وسیله ای را بایستی در راه آن قربانی کرد!
مهم رسیدن به هدف و مقصدی است که در نظر داریم و در راه رسیدن به این مقصود باید از هر وسیله و ابزاری استفاده کرد.
این حرف در ابتدا خیلی جذاب و قدرتمندانه به نظر میرسد. اینکه هدفمند باشیم و در راه رسیدن به خواسته خودمان هر کاری انجام دهیم.
اما با کمی دقت و تأمل متوجه میشویم همیشه هم نباید اینطور باشد که هر چیزی را فدای هدف کنیم! شاید ارزشِ آنچه قرار است قربانی شود بیشتر باشد یا حداقل هم طراز باشند.
فرض کنید در ابعاد کلان؛ حاکمی تصمیم بگیرد به قیمت گرفتن آزادی، قانونی را همگانی کند. آزادی وسیله ای میشود برای اجرای آن قانون!
شما در زندگی شخصی خودتان تصمیم میگیرید بخش عاطفی و احساسی شخصیتتان را قربانی موفقیت های مالی و اقتصادی کنید!
بچه دار میشوید و خودتان را کلا فراموش میکنید. همه چیز برای بچه ها. دلیل تان هم این است که پدر و مادر مسئول فرزند است و باید برای زندگی او همه چیز از جمله خودش را فدا کند!
رها کردن رابطه عاطفی سالمی که داشتید برای تجربه ای جدیدتر، لذت بخش تر و متنوع تر!
رسیدن به هدف به هر قیمتی.
این روش اشتباه است. ماکیاولی اشتباه میکرده است. هدفمند بودن خیلی هم عالی است و یکی از مؤلفه های زندگی معنادار است اما نه با قربانی کردن هر چیزی و وسیله قرار دادن هر چیز باارزشی.
فراموش نکنیم زمانی خواهد رسید که هر آنچه را قربانی کرده ایم، سر از قربانگاه بیرون خواهد آورد و از ما دادخواهی خواهد کرد و لذت رسیدن به اهدافمان را از ما خواهد گرفت.
پس به جای اینکه بگوییم هدف وسیله را توجیه میکند، بگوییم هر هدفی هر وسیله ای را توجیه نمیکند.
رسیدن به هر هدفی به هر قیمتی اشتباه است.
“دکتر منوچهر خادمی“
اگر تمایل داشتید مطالب مرتبط زیر را هم مطالعه کنید:
اگر ایمیل خودتان را در خانه معنا ثبت کنید ما شما را از مقالات، صوت و ویدئوهای جدید آموزشی خانه معنا باخبر میکنیم.
فقط کافی است ایمیل خودتان را در فرم زیر وارد کنید، ما ایمیل بی محتوا و مزاحم ارسال نمیکنیم:
